Pencerenin ısı yalıtımında bir diğer önemli etken kullanılan camın özelliği, kalınlığı ve çift ve üçlü camlarda iki cam arasındaki hava boşluğudur. Ara boşluğunun kuru hava yerine argon gazı ile doldurulması ısı kaybının biraz daha azalmasını sağlar.
Günümüzde yanlış bir değerlendirme olarak sadece soğuk bölgelerde ısı yalıtımının iyi olması beklenir. Halbuki ısı yalıtımı sıcak bölgelerde de bir o kadar önemlidir. Isı yalıtımı iyi olan bir bina klimadan kaynaklı enerji maliyetlerini düşürür.
Tek Cam: Cam, pencereye tek cam halinde uygulandığında kışın bina içinden dışarıya önemli miktarda ısı kaybı oluşturmaktadır. Tek cam ile ısı yalıtımı sağlanamamaktadır.
Çift cam: İki adet camın seçilen aralarında kuru hava barındıracak şekilde ara boşluk ölçüsüyle birbirlerine birleştirilmesinden oluşur. Bu şekilde tek cama göre ısı kaybı yarı yarıya azaltılmış olur.
Üçlü Cam: Üç adet cam, çift ara boşluğu bırakılarak birleştirilmesiyle oluşur. Standart çift camlara oranla ısı yalıtımı daha fazladır.
Gün ışığı geçirgenlik: Cama gelen ışığın camdan geçen yüzdesidir.
Gün ışığı yansıtma (dış): Cama gelen ışığın cam tarafından geri yansıtılan yüzdesidir.
Güneş enerjisi toplam geçirgenlik: Cam üzerine gelen toplam güneş enerjisinin içeriye giren yüzdesidir. Daha düşük güneş enerjisi toplam geçirgenlik değeri, daha iyi güneş kontrolü demektir.
Gölgeleme katsayısı: Güneş enerjisi toplam geçirgenliğinin 3mm renksiz camla kıyaslanmasıdır. Daha düşük gölgeleme katsayısı, daha iyi güneş kontrolü demektir.
Isı geçirgenlik katsayısı: Camlarda ısı yalıtımının ölçütüdür. Daha düşük U değeri, daha iyi bir ısı yalıtımı, daha az ısınma masrafı ve daha çok kış rahatlığı demektir.
Passivehouse (pasif ev) nedir?
Pasif ev enerji verimli, konforlu, ekonomik ve çevre dostu bir bina standardıdır. Pasif evler enerji kaybı ve karbon emisyonu sıfıra yakın, kaliteli havalandırma sayesinde içinde temiz hava barındıran dayanıklı ve güçlü evlerdir. Yani iyi bir tasarımla çok düşük enerjiyle kaliteli hava ve ısı elde etmemize olanak sağlayan yapılardır.
İlk pasif ev 1991 yılında Almanya’da yapılmıştır. Dünya genelinde 50 bin üzerinde pasif ev vardır. Bu konuda en iyi örnekler, Almanya ve Avusturya’da görülebilir.
Bina dizayn edilirken binaya gelen güneş ışıkları, ısı köprüleri, ısı izolasyonu, sağlıklı havalandırma yapma yolları ve içerdeki ısı kaynaklarının verimli kullanılmasına özen gösterilmelidir. Örneğin ısı kaynaklarının gereğinden büyük veya küçük olması ya da uygun yerlerde bulunmaması gereksiz sarfiyata neden olur.
Tüm bunlar yerine getirildiğinde dışarıda ısı -12ºC iken bina içinde ısı kaynağına yakın bölgelerde 21ºC ise duvar ve cam yüzeyi gibi bölgelerde ısının 9ºC olan az yalıtımlı binaların aksine Passive House’ta 17ºC olması beklenir.
İyi bir Passive House’tan beklenen = 15 kWh/m2/yıl ısı ihtiyacına sahip olmasıdır ve burada pencereden U = 0.8 Watt/m2/K gibi bir performans beklenmektedir. Frankfurt’ta yapılan araştırmalara göre yıllık 290kwh/m² enerji harcanan bina gerekli çalışmalar yapıldıktan sonra aynı koşullarda 17kwh/m² enerji harcamaya başlamıştır. İlk Passive House 1991 yılında yapılmış olup, 2009’da Almanya’da 13.000’den fazla Passive House olarak nitelendirilebilecek binanın olduğu tahmin edilmektedir. Hatta Frankfurt’ta tüm kamu ve sosyal binaların bu nitelikte inşa edilmesi zorunluluğu vardır.
Pasif evlerin temel tasarım özellikleri
– Yüksek düzeyde yalıtım.
– Yüksek performanslı ve yalıtımlı pencere ve kapı sistemleri. Güneye bakan üçlü veya ikili camlar aracılığıyla güneş enerjisini toplar, anında ya da daha sonra kullanılmak üzere saklar.
– Bina kabuğu hava sızdırmaz özelliktedir.
– Isı geri kazanımlı havalandırma sistemi mevcuttur.
– Yenilenebilir enerji sistemi entegrasyonu.
Türkiye’de yalıtımsız evlerde harcanan enerji pasif evlere göre 20 kat fazladır. Bu tarz çalışmalara ülkemizde 2000’li yıllarda ağırlık verilmiştir. 1980’li yılları verilerine göre ısı yalıtımı açısından önemli gelişmeler görülmüştür. 14 Haziran 1999 tarihinde resmî gazetede yayınlanan TS 825 Binalarda Isı Yalıtım kuralları Standardı, 14 Haziran 2000 tarihinden itibaren ülkemizde inşa edilecek olan tüm ruhsatlı binalarda mecburi standart olarak uygulanmaktadır. Bu standardın en yeni hali 24 Mayıs 2008 tarihinde TSE Teknik Kurulu’nda kabul edilerek yürürlüğe girmiş ve 26 Ağustos 2008 tarihinde Resmî Gazete‘de tebliğ olarak yayımlanmıştır.
Pasif evlerin avantajları
Isıtma ve soğutmayı az miktarda enerji kullanarak yapabilir. Normal binalara göre %90 oranında enerji tasarrufu sağlar. Pasif evlerde ısıtma ve soğutma için metrekarede harcanan enerji 15kilowatt/saattir. Isıtma, soğutma, aydınlatma, havalandırma, sıcak su, elektrik tüketimini kapsayan birincil enerji ihtiyacı ise 120 kilowatt saattir. Pasif evler, ısı geri kazanımlı havalandırma sistemi ile bina içine sürekli temiz hava sağlayarak bina sakinlerinin konforunu da arttırmıştır. Enerji kullanımının azaldığı oranda, CO2 (karbondioksit) salınımları da azalır.